Бұл естелік әңгімеде руы Құлбаласы Қыдырәлі ұлы – Бесен атадан тараған ұрпақтары жайлы болмақ. Көптеген мәліметтердің ұмытыла басталуына байланысты басқа ағайындарымыз туралы толық мәліметтің аздығынан бұл кітапқа енбей қалды.
Ел арасындағы әңгімелерге қарағанда жауынгер Кіші Жүз рулары Алатаудан Батысқа келгенде Еділ-Жайық аралығын қоныстанған екен. XVIII ғасырдың аяғына таяу Адайлар Маңғыстаудың ойына құлап бастайды да, қоныс пен суды иемдену жөнінде кеңес құрып сөз байласады. Бұл кеңеске әр рудан және әр атадан өкілдер қатынасады. Әркім өздері кездескен шыңырау мен бұлаққа өз белгілерін салады, біреудің белгілеген жеріне басқа адам қол сұқпайды деп келіседі және ол кезде біреуге біреу қиянат жасамайды. Әр ру басылары қоныстанатын лайықты жер қарағанда, Құлбаласы Қыдырәлі атамыз өзіне қарасты ауылын соңынан ертіп, Қаратаудың шығыс терістігін жағалай жүріп, Шайыр жеріне 1770-ші жылдары келеді. Сол жерде тау бауырайынан бұрқырап ағып жатқан бұлақты көріп, "мынау бір айнымайтын су екен" деп осы бұлақты иеленіпті. Кейін сол бұлақ "Тартпа көз" атанып кетеді. Жалпы Қыдырәлі атамыз өзінің сегіз баласын екеу-екеуден еншілес қылып, олар төрт ауыл болып отырған дейді. Соның ішінде Бесен мен Ырысәлі еншілес бір ауыл екен. Қыдырәлінің қалған балалары: Мүсірәлі мен Досан, Қожаәлі мен Қосыбай, Ораз бен Дәулет және Бердәлі, Серәлі, Бегеш ауылдары болып Шайырды мекендеген. Осы Шайырдағы "Қожахмет қуысы", "Қарабас", "Кәді" және "Аққорған" жерлері – Қыдырәліұлы Бесен ұрпақтарының қоныстары.

Бесеннің балалары: Жапар, Әбен, Балта, Бернияз, Тағанияз, Қалнияз. Бұлар ел ішінде "Бесеннің бес тентегі" деген атаққа ие, тек Жапар деген баласы қалғандарына қарағанда жуастау болған көрінеді. Тентек аталғанмен олар "дұрыс тентек" болған. Бесен балаларына осы тентектік қасиет олардың нағашы ауылы Алаша руынан келген мінез болуы керек деп тумаластары айтып кеткен. Әкеден балаға өткен батырлық қасиеті де осы өзінен тараған ұрпақтарына күні бүгінге дейін байқалады. Оған мысал ретінде, тарихи деректер бойынша Маңғыстаудағы 1870 жылғы Иса-Досан бастаған шаруалар көтерілісінде Үшауызда Рукин әскерлерін ойсыратуға Шайырдан Құлбаласы ұрпақтарынан тоғыз батыр аттанады екен. Осы тоғыз батырдың бесеуі – Бесен балалары. Одан кейін 1931-ші жылғы Адай көтерілісі кезінде де Бесеннен тараған ұрпақтары қол бастап, Форт-Александровск қаласында болған соғыс ошақтарына қатысқан.
Орынбор архивінде зерттеу кезінде табылған деректерде арабша жазылған құжаттардан Нұрлан Құлбайдың аударуы бойынша:
«1836 жылы Ақбота Тасболатұлы Олжабай және Бектасұлы Жаңаберген, Бисен деген азаматтар болып, Зорбай тайпасы: руы Өтеғұл Шақаұлы Бектау мен руы Құлбаласы Қыдырәліұлы Бесен және руы Кердері (Шегем) Ханкелдіұлы Шақту болып үш орысты сатып алдық. Адай руы Түрікменадай Жылқайдардан және руы Құнанорыс Сабақтан босатып алған үш орыстарымызды Қызылтастағы орыс әскери бекінісінің комендантына тапсырдық» деген мәліметтер оқып келтіреді (6-қор, 10-тізбе, 4512-іс)